De geschiedenis van bretels

Bretels komen in 1736 voor het eerst in de geschiedenisboeken voor. Bijna 3 eeuwen lang zijn bretels een mannenaccessoire die zijn nut wel bewezen heeft. Ze zijn een stijlvolle manier om je broek op te houden. En daarbij de enige juiste manier om de broek van een smoking of jacquet op zijn plaats te houden. Bretels zijn lange tijd verscholen gegaan achter een jasje, maar mogen tegenwoordig juist weer getoond worden. Met dank aan fervente bretel dragers als Jort Kelder en vooruit, Larry King.

We gaan terug in de geschiedenis...

• 1736 Benjamin Franklin

Hoe kan het ook anders. De man die aan de wieg stond van oneindig veel nuttige en nutteloze uitvindingen, Benjamin Franklin, is de eerste in de geschiedenis waarvan we weten dat hij bretels droeg. Gallowses zoals ze destijds in de VS genoemd werden. Hij stichtte de eerste vrijwillige brandweer in Philadelphia en droeg de brandweerlieden op rode bretels te dragen als onderdeel van hun werkkleding. Een traditie die vandaag de dag nog altijd bestaat.

• 1792 Franse revolutie

Omstreeks 1792, ten tijde van de Franse revolutie, zocht de lagere burgerklasse een manier om zich te doen gelden. Zij zochten hun heil in kleding, daarmee konden ze zich onderscheidden. De belangrijkste revolutionaire beweging heet dan ook de Sans-Culottes. Culotte is een soort kniebroek, de aanhangers droegen dus geen kniebroek. Allen droegen een lange broek met bretels. Daarmee maakten de bretels een behoorlijke opmars in de mode. De vraag naar bretels was groot, de industrie richtte zich op deze vraag door zich te gaan verdiepen in de mogelijkheden om de kwaliteit van bretels te verbeteren. Er werd niet alleen gekeken naar materiaalgebruik maar ook naar de mogelijkheden om de bretels aan de broek te bevestigen.

• 1800 Napoleon

Ook de Franse elite werden geïnspireerd door bretels, getuige de bretels van Napoleon. Napoleon's voorliefde voor mode is onomstotelijk. Hij was het die zijn soldaten halsdoeken liet dragen, die op een speciale wijze geknoopt dienden te worden; de oorsprong van de stropdas. Bretels droeg hij op een elitaire wijze om zijn broek op te houden, van dure materialen en voorzien van een dessin van honingbijen. Honingbijen verwijzen naar zijn Corsicaanse afkomst.

Afbeelding: Op de afbeelding draagt Napoleon niet zijn bretels. Wel zien we hem met de voorloper van wat tegenwoordig de stropdas is. Afbeeldingsbron: http://thinkandgro.com/?tag=napoleon-bonaparte

• 1820 Albert Thurston

In het jaar 1820 opende de bekende Albert Thurston zijn bretelszaak in Londen. De mode van omstreeks 1820 schreef broeken met hoge taillebanden voor. De tailleband kwam tot de middel, waardoor het dragen van een riem niet meer prettig was. Albert Thurston zag een gat in de markt en begon met de vervaardiging van bretels zoals we die tegenwoordig kennen. Nog altijd zijn de ambachtelijke, Britse Albert Thurston bretels geliefd onder de elite en onder de hogere klasse. Onder hun clientèle bevinden o.a. koningen, prinsen, presidenten en filmsterren.

• 1835 Leidse studenten

Omstreeks 1835 kwamen bretels in zwang bij de Leidse studenten. Het boek Studentenleven, geschreven door de schrijver Klikspaan, getuigt van de populariteit van bretels. Citaat uit Studentleven: 'Onderwijl ligt zijne roode das op de tafel in den gestorten wijn te zwemmen: zijn losse bretels, die naast hem afgegleden zijn, drijven in nog iets anders.'

De afbeelding is afkomstig uit het boek Studentenleven. Een prent van het leven van Leidse studenten op de sociëteit. De student linksvoor draagt een pantalon met bretels. Bron: http://www.janstroop.nl/artikelen/Bretels2.shtml

• 1871 Eerste patent

Een van de eerste patenten voor bretels is uitgegeven in 1871 aan Samuel Clemens, beter bekend als Mark Twain. Het patent was letterlijk voor "Verstelbare en afneembare banden voor kledij". Deze banden konden aan werkelijk alles bevestigd worden, aan onderbroeken, korsetten en pantalons.

• 1893 De zomer in Londen

Een zwarte bladzijde uit de geschiedenis van de bretel. De hete zomer van 1893 in Londen. Dankzij de hitte trokken vele kantoormedewerkers hun jasje uit. Gevolg: bretels werden ongewenst zichtbaar. Destijds ongewenst; want bretels waren onderdeel van de werkkledij. En masse lieten werknemers hun bretels thuis, want de link bretels versus arbeider werd snel gelegd.

• 1894 Metalen klippen

In 1894 werden metalen klippen uitgevonden. Vanaf toen was het niet meer nodig bretels door middel van knopen en patten te bevestigen, maar kan eenvoudigweg worden volstaan met het open en dicht maken van de klippen. Vaak hebben deze klippen een gekarteld randje, waardoor ze helaas de tailleband van de pantalon bij veelvuldig gebruik beschadigen.

• 1900 Broeken met lage tailleband

Doordat een broek met lage tailleband aan het begin van de 20e eeuw populair werd, warden de bretels minder gedragen. Maar ze verdwenen niet volledig uit de mode. Zowel Humphrey Bogart droeg bretels in veel van zijn films, als de Britse acteur Ralph Richardson. Deze laatste hield zoveel van bretels, dat hij bij het uitbreken van de 2e wereldoorlog zich spoedde om snel nog 6 paar bretels aan te schaffen.

• 1960 Britse skinheads

Britse skinheads adopteerden bretels als onderdeel van hun arbeiders-look. De bretels werden vaak bevestigd aan lichtblauwe jeans. Erg onhandig, want jeans zijn van een dikke stof gemaakt waar bretels niet goed aan bevestigd blijven. Een van de bekendste hooligans uit de popcultuur is Alex DeLarge (Malcolm MadDowell). Hij droeg bretels in de film A Clockwork Orange.

• 1980 Wall Street

Bretels vieren hun comeback in de jaren tachtig van de vorige eeuw. De Wall Street yuppies grijpen in hun drang uniek te zijn terug naar the good old bretels. Al wie zich een hip en snel imago wil aanmeten draagt bretels. Zichtbaar of verscholen achter een jasje, dat maakt niet uit. Belangrijk is wel dat de juiste bretels gekozen worden; in luxe materialen als zijde, canvas of strak geweven katoen. In de film Wall Street (1987) zien we Michael Douglas bijna niet zonder bretels.

• 1987 Larry King

In de eerste uitzending van Larry King zien we de presentator met zijn handelsmerk; bretels. Puur uit praktische redenen droeg de Amerikaan bretels, ze moesten zijn broek ophouden nadat hij veel gewicht had verloren vanwege serieuze hartoperaties. Hij schijnt in het bezit te zijn van maar liefst 150 paar.

• 1990 tot heden

In de jaren 90 werden bretels door weinigen gedragen. Maar zoals met vele kledingstukken en trends zijn er ups en downs. Hip hop icoon Fonzworth Bentley zorgde voor een comeback van de bretels in Amerika en ver daarbuiten. In Nederland was het Jort Kelder die bretels nieuw leven in blies. Tegenwoordig zien we bretels volop in de modemagazines en catwalks verschijnen. Bretels zijn niet langer een functionele accessoire om een pantalon op te houden, maar een fashion statement voor de modebewuste man.

Afbeeldingsbron: partynet.nl/presentator/jort-kelder 

---------------------------------------------------------------

Bronverantwoording:

Internet:

• janstroop.nl/artikelen/Bretels2.shtml
• time.com/time/nation/article/0,8599,2037331,00.html
• cadandthedandy.co.uk/wardrobe/the-history-of-braces-part-1/
• albertthurston.com